Dunningshandleiding©
‘Op zoek naar de ideale boom’
Buiting
Bosontwikkeling
Dieren, november 2002
© Buiting Bosontwikkeling 2002.
Niets uit deze
publicatie mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt
zonder voorafgaande
schriftelijke toestemming.
Doel van de Dunningshandleiding
Met actief beheer kunnen gewenste
bosbeelden worden gerealiseerd. Het uitvoeren van een dunning
is daarbij het belangrijkste sturingsmiddel. Toch wordt door veel boseigenaren
maar in geringe mate van deze mogelijkheid gebruik gemaakt. Dat is jammer: door
meer te dunnen zouden de gewenste bosbeelden eerder in zicht komen.
De dunningshandleiding
is ontwikkeld met twee doelen:
·
Op de eerste plaats biedt de dunningshandleiding
ondersteuning bij het bepalen van de dunningsnoodzaak.
Door het gebruiken van de dunningshandleiding wordt
het in principe voor iedereen mogelijk de vraag te beantwoorden: Is deze
opstand aan een dunning toe?
·
Een tweede belangrijk doel van de dunningshandleiding
is eigenaren bewust te maken van de noodzaak in het bos in te grijpen. De dunningshandleiding biedt informatie waardoor boseigenaren
dunnen (weer) als een waardevol instrument gaan zien.
Werken met de dunningshandleiding
Werken met de dunningshandleiding
is eenvoudig. Om te bepalen of een opstand aan een dunning
toe is, doorloopt u vijf stappen.
Allereerst verzamelt u thuis
administratieve gegevens van de te beoordelen opstand. Om welke gegevens het
gaat, staat beschreven bij stap A (Algemene gegevens).
De rest van de beoordeling
gebeurt in het bos. In de te beoordelen opstand selecteert u een proefboom. Van
deze boom verzamelt u een aantal gegevens. Hoe u de proefboom moet selecteren
en welke gegevens u dient te verzamelen, staat beschreven bij stap B
(Gegevens proefboom en bosstructuur). Met de in
B verzamelde gegevens voert u bij stap C (Berekenen vitaliteitswaarden) een
aantal berekeningen uit. Daarvoor worden een aantal formules aangereikt. Tenslotte beoordeelt u bij stap D (Beoordelen
huidige situatie) een vijftal criteria. Op basis
van deze beoordeling kunt u bij stap E (Conclusies) uitspraak
doen over de dunningsnoodzaak.
A: Algemene gegevens
In de onderstaande tabel vult u
de algemene gegevens in. Deze gegevens kunnen het beste thuis worden ingevuld.
U kunt de toelichting bij de algemene gegevens bekijken door de verschillende
velden (A1 t/m/ A3) aan te klikken.
Tabel 1: Algemene gegevens
B: Gegevens proefboom en
bosstructuur
Om de dunningsnoodzaak
te kunnen bepalen dient u een aantal gegevens over de huidige toestand van de
proefbomen en over de opstand als geheel te verzamelen. Dat gebeurt door in de
opstand een ‘proefboom’ te kiezen. Een proefboom is daarbij een boom die
gedurende een lange periode binnen de opstand gehandhaafd moet blijven. Een
toekomstboom is een voorbeeld van een goede proefboom. Bestaat de opstand uit
een menging van boomsoorten, dan kunt u ervoor kiezen om per boomsoort een
poefboom te nemen.
Aan de proefboom worden 6 metingen
c.q. waarnemingen verricht (B1 t/m B6). Daarnaast wordt een waarneming
uitgevoerd gericht op de bosstructuur (B7). De resultaten van de
metingen/waarnemingen vult u in tabel 2 in. U kunt de toelichting bij de proefboom-/bosstructuur-gegevens bekijken door de verschillende velden
(B1 t/m/ B7) aan te klikken.
Tabel 2: Inventarisatiegegevens
C: Berekenen boomkenmerken
Om in hoofdstuk D alle criteria
te kunnen beoordelen dient u in dit hoofdstuk drie boomkenmerken te berekenen,
namelijk de diepte van de levende kroon, het kroonpercentage en de
hoogte/diameter verhouding. De berekende waarden kunt u invullen in tabel 3. U
kunt de toelichting bij de berekening van de boomkenmerken bekijken door de
verschillende velden (C1 t/m C3) aan te klikken.
D: Beoordelen huidige situatie
De beslissing of al dan niet gedund
moet worden, hangt af van de huidige bossituatie. Nu u de huidige situatie
nauwkeurig heeft bekeken en een drietal berekeningen heeft uitgevoerd, kunt u
overgaan tot het beoordelen van de huidige situatie. Tabel 4 geeft hiertoe een
vijftal criteria (D1 t/m D5). Door de verschillende velden (D1 t/m D5) aan te
klikken kunt u de toelichting bij de criteria bekijken.
Tabel 4: Beoordelingscriteria
E. Conclusies
Nu alle beoordelingscriteria zijn
bekeken, is het mogelijk om tot een eindoordeel te komen. U kunt nu de vraag:
“Is er in de beoordeelde opstand een dunningsnoodzaak?”
beantwoorden. door de antwoorden in tabel 4 opnieuw te bekijken. Heeft u ergens
in tabel 4 ‘nee’ ingevuld, dan is de opstand aan een dunning
toe. U kunt de achtergrond van de dunningsnoodzaak
bekijken door op één van de onderstaande velden (E1 t/m E5) te klikken.
Tabel 5: Bepaling dunningsnoodzaak
De vier beoordelingstabellen zijn
op 1 A4-tje samengevoegd voor gebruik in het veld: Beoordelingstabellen
